تب خونريزي دهنده كريمه كنگو چيست؟
بيماري حاد ويروسي خونريزي دهده قابل انتقال از حيوان به انسان مي‌باشد كه بصورت ناگهاني شروع شده و موجب مرگ حداكثر 50% از بيماران مي‌گردد. بيماري در دامها علائم قابل توجهي ندارد و پس از گزش كنه آلوده، ويروس كمتر از يك هفته در بدن دام باقي مي‌ماند.
مخزن اصلي ويروس در طبيعت كنه سخت از خانواده هيالوما مي‌باشد، ويروس درتمام مراحل تكامل كنه در بدن كنه باقي مي‌ماند و از طريق تخم به نسلهاي بعد منتقل مي‌گردد.
 

جوندگان نيز به عنوان مخزن ويروس شناخته شده‌اند.
 
وضعيت جهاني بيماري چگونه است؟
در بسياري از كشورهاي افريقايي، اروپايي، آسيايي، گسترش داشته است.
در سال 2001 همه‌گيريهايي در جنوب آفريقا، كوزوو، آلباني، پاكستان و ايران گزارش شده است.
وضعيت بيماري در ايران چگونه است؟
در طي سالهاي اخير بيماري در استانهاي مختلف كشور مشاهده گرديده، ولي بيشترين موارد از سيستان و بلوچستان، اصفهان و گلستان گزارش شده است.
 
راه انتقال تب خونريزي دهنده كريمه كنگو چگونه است؟
-          تماس با دامهاي آلوده.
-          تماس با خون و ترشحات لاشه دام آلوده در زمان ذبح.
-          گزش كنه يا دستكاري و له كردن آن .
-          تماس با خون، ترشحات و نمونه‌هاي بافتي بيمار آلوده.
 
ضمناً : احتمال ابتلاء به بيماري در صورت مسافرت به يك منطقه روستايي حتي بدون سابقه تماس آشكار با حيوانات يا گزش كنه، وجود دارد.
 
مراحل مختلف بيماري چگونه است؟
بيماري چهار مرحله دارد:
1-   دوره كمون: پس از گزش كنه 1 تا 3 روز، حداكثر 9 روز مي‌باشد. پس از تماس با خون و ترشحات و بافت حيوان انسان مبتلا 7-5 روز، حداكثر 2 هفته است.
2-   مرحله قبل از خونريزي: بيمار بطور ناگهاني دچار تب، سردرد و درد عضلاني مي‌گردد، ممكن است درد پشت چشم، دل درد، اسهال و استفراغ نيز ايجاد شود.
3-      مرحله خونريزي: معمولاً پس از 4 روز بيمار دچار پتشي، پورپورا در پوست و مخاط مي‌شود.
علاوه بر اين ممكن است استفراغ خوني و ملنا كه نشان دهنده خونريزي گوارشي است و خلط خوني، خونريزي از لثه، خون در ادرار، خونريزي از گوش، ملتحمه و هپاتيت نيز ايجاد شود. در موارد شديد بيماري، انعقاد داخل عروقي منتشر (DIC) يا نارسايي يك يا چند عضو اتفاق مي‌افتد.
4-   دوره نقاهت: چنانچه بيمار فوت نكند معمولاً پس از 10 روز بتدريج با كمرنگ شدن ضايعات پوستي علائم بيماري برطرف شده و بيمار بهبود مي‌يابد.
 
شكل مزمن يا عود بيماري وجود ندارد.
 
تعاريف تب خونريزي‌دهنده كريمه كنگو:
مورد مشكوك: شروع ناگهاني تب، سردرد، درد عضلاني و خونريزي به همراه يك يافته اپيدميولوژيك در دو هفته قبل از شروع علائم (تماس با دام يا ذبح دام، تماس با خون و ترشحات لاشه دام، گزش كنه يا دستكاري كنه، تماس با بيمار مشكوك به CCHF و مسافرت به يك منطقه روستايي)
 
مورد محتمل:  مورد مشكوك داراي پلاكت كمتر از 150000 در ميلي‌ليتر يا كاهش 50% تعداد پلاكت در طي 3 روز، كه مي‌تواند همراه لكوپني يا لكوسيتوز باشد.
مورد قطعي:  مورد محتملي كه تست سرولژيك (lgM يا lgG) اختصاصي مثبت داشته باشد.
 
موارد مشكوك را بلافاصله بصورت تلفني به مركز بهداشت گزارش نماييد.
امكان ايجاد اشكال خفيف و بدون علامت بيماري وجود دارد.
 
درمان تب خونريزي دهنده كريمه كنگو چگونه است؟
اساس درمان مراقبت از بيمار، اصلاح آب و الكتروليت و در صورت لزوم جايگزيني خون و پلاكت مي‌باشد.
ريباورين داروي ضد ويروسي مؤثري است كه در موارد محتمل كاربرد دارد و به مقدار زير استفاده مي‌شود:
-       30 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن بيمار يكجا سپس
-       15 ميلي‌گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن بيمار هر 6 ساعت براي 4 روز، سپس
-       5/7 ميلي‌گرم به ازاي هركيلوگرم وزن بدن بيمار هر 8 ساعت براي 6 روز.
 
روشهاي پيشگيري از ابتلاء به تب خونريزي دهنده كريمه كنگو:
      - ذبح دامها در كشتارگاهها.
- استفاده از وسايل ايمني شامل: كلاه، عينك، ماسك، روپوش، پيش‌بند پلاستيكي، دستكش و چكمه در هنگام ذبح دام.
     - حفاظت فردي جهت جلوگيري از گزش كنه شامل: استفاده از پيراهن آستين بلند، شلوار بلند، چكمه و دستكش در هنگام تماس با دام و تعويض لباس، چكمه و دستكش پس از تماس بادام و شستشوي آنها.
      -  عدم جداسازي كنه با دست بدون دستكش از بدن دام.
    - استفاده از وسايل ايمني در هنگام تماس با موارد مشكوك تب خونريزي دهنده كريمه كنگو بخصوص اگر بيمار دچار خونريزي شده باشد. شامل: كلاه، عينك، ماسك، گان، پيش‌بند پلاستيكي، دستكش و چكمه يا روكفشي. همه افرادي كه به اتاق بيمار رفت و آمد دارند شامل: پرستار، پزشك، خدمتكاران و ملاقات كنندگان بايد از وسايل ايمني استفاده نمايند.